گروه نیلسن‌نورمن (Nielsen Norman Group یا به اختصار NN/g) یکی از معتبرترین، تأثیرگذارترین و قدیمی‌ترین نهادهای دنیا در زمینه تجربه کاربری (UX) است. وقتی از استانداردهای UX، اصول طراحی قابل‌استفاده، تست کاربر و پژوهش در تعامل انسان و کامپیوتر حرف می‌زنیم، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم پای این گروه وسط است.

این گروه نه فقط روی جریان UX تأثیر گذاشته، بلکه واقعاً شکل‌دهنده‌ی مسیر تکامل UX در دنیا بوده.

تاریخچه شکل‌گیری Nielsen Norman Group

NN/g در سال ۱۹۹۸ توسط دو چهره بزرگ و شناخته‌شده دنیای طراحی تجربه کاربر تأسیس شد:

1. جیکوب نیلسن (Jakob Nielsen)

متخصص سرشناس کاربردپذیری (Usability Expert)
مخترع «قواعد ده‌گانه کاربردپذیری»
نویسنده کتاب‌های مرجع در UX
چهره‌ای بسیار تأثیرگذار در تست کاربر و سادگی طراحی

2. دان نورمن (Don Norman)

طراح، روان‌شناس شناختی، نویسنده کتاب معروف The Design of Everyday Things
پدر واژه “User Experience”
عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها و مدیر سابق تجربه کاربری در Apple

این دو نفر قبلاً سال‌ها در دنیای طراحی، تحقیق و تعامل انسان-کامپیوتر فعال بودند و بعد تصمیم گرفتند تجربه و دانششان را در قالب یک نهاد حرفه‌ای به دنیا ارائه دهند.
هدف اولیه NN/g این بود که استانداردهای طراحی و کاربردپذیری را علمی، قابل‌اندازه‌گیری و قابل آموزش کند.

در طی این سال‌ها افراد بزرگ دیگری هم به این گروه اضافه شدند، از جمله بروس توگنازینی (Bruce Tognazzini)، یکی از اولین طراحان اپل و از چهره‌های مهم UX.

تأثیر Nielsen Norman Group بر دنیای UX

تأثیرات NN/g آنقدر گسترده است که بخش زیادی از مفاهیمی که امروز ما در UX به‌عنوان اصول «بدیهی» می‌شناسیم، درواقع محصول تلاش‌های این گروه است.

در ادامه مهم‌ترین اثرات این گروه را می‌بینی:

۱. استانداردسازی اصول کاربردپذیری

قواعد ۱۰گانه کاربردپذیری جیکوب نیلسن امروز تبدیل به استاندارد جهانی شده.
از شرکت‌های کوچک تا غول‌های فناوری، تقریباً همه این اصول را مبنای طراحی محصول قرار می‌دهند.

۲. تعریف و گسترش مفهوم “User Experience”

دان نورمن اولین کسی بود که اصطلاح UX را برای بیان تجربه جامع کاربر از کل محصول مطرح کرد، نه فقط رابط کاربری.

این نگاه کل‌نگر باعث شد UX تبدیل به یک رشته کامل شود، نه یک زیرمجموعه کوچک از طراحی UI.

۳. تولید تحقیقات بزرگ و قابل استناد

NN/g هر سال ده‌ها تحقیق منتشر می‌کند که نتایجش مستقیماً وارد دنیای طراحی می‌شود.
این تحقیقات در حوزه‌هایی مثل:

• رفتار کاربران موبایل
• طراحی فرم‌ها
• الگوهای ناوبری (Navigation Patterns)
• چگونگی خوانش صفحات وب
• معماری اطلاعات
• تعاملات در وب‌اپلیکیشن‌ها
• دسترس‌پذیری (Accessibility)

این مطالعات باعث شده طراح‌ها تصمیم‌های مبتنی بر داده بگیرند، نه سلیقه.

۴. آموزش مدل‌سازی و تست کاربر به شکل علمی

NN/g شیوه‌های حرفه‌ای تست کاربر را به دنیا معرفی و استانداردسازی کرده:

• تست کاربردپذیری
• مشاهده رفتاری
• تست چریکی
• تحلیل وظایف (Task Analysis)
• تحقیق کیفی و کمی
• جمع‌آوری داده‌های تعاملی

بسیاری از روش‌هایی که الان در تیم‌ها استفاده می‌شود، مستقیماً از NN/g آمده.

۵. ساخت یک مرکز آموزشی جهانی برای UX

NN/g یکی از معتبرترین گواهینامه‌های UX دنیا را ارائه می‌دهد:

NN/g UX Certification

که در دو مسیر ارائه می‌شود:

• Interaction Design
• UX Research

هزاران طراح از شرکت‌های بزرگ دنیا مثل Google، Microsoft، Airbnb، Amazon و… فارغ‌التحصیل این دوره‌ها هستند.

۶. توسعه واژه‌ها، ابزارها و مدل‌های کاربردی

بسیاری از اصطلاحاتی که امروز در UX رایج‌اند، توسط NN/g معرفی یا ترویج شدند:

• Wireflow
• Error Prevention
• Heuristic Evaluation
• Mental Models
• Progressive Disclosure
• Information Scent
• User Journey Mapping
• UI Patterns

طراح‌ها امروزه به‌طور روزمره از این مفاهیم استفاده می‌کنن.

اقدامات و دستاوردهای NN/g تا امروز

در طول بیش از ۲۵ سال فعالیت، NN/g اقدامات زیادی انجام داده که هر کدام به رشد UX کمک کرده:

۱. انتشار بیش از هزار مقاله مرجع و تخصصی

سایت NN/g یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین منابع آموزشی UX در جهان است.
تقریباً هر موضوعی در UX سرچ کنی، به مقاله‌ای از NN/g می‌رسی.

۲. برگزاری کنفرانس‌ها و سمینارهای بین‌المللی

NN/g در آمریکا، اروپا و آسیا کارگاه‌ها و کنفرانس‌هایی برگزار می‌کند که محل جمع شدن بزرگ‌ترین متخصصان UX دنیاست.

۳. کمک به شکل‌گیری UX در شرکت‌های بزرگ

شرکت‌های زیر به‌شکل مستقیم یا غیرمستقیم از پژوهش‌های NN/g در توسعه محصول استفاده می‌کنند:

• Google
• Apple
• Microsoft
• Adobe
• Airbnb
• IBM
• Oracle
• Facebook

۴. مدیریت موفق بزرگ‌ترین کتابخانه UX در اینترنت

کتابخانه محتوایی NN/g شامل:

• مطالعات موردی
• تست‌های کاربر
• گزارش‌های تحقیقاتی
• راهنماهای طراحی
• نظریات علمی
• تحلیل رفتار کاربران

این محتواها رایگان منتشر می‌شن و یکی از مهم‌ترین دلایل رشد UX در دنیا هستن.

۵. تأثیرگذاری در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی

بسیاری از دوره‌های دانشگاهی UX در جهان، سرفصل‌های خود را از NN/g الهام گرفته‌اند.

چرا Nielsen Norman Group این‌قدر مهم است؟

چون این گروه کاری کرده که UX از یک مفهوم مبهم تبدیل به یک رشته علمی، کاربردی و قابل اندازه‌گیری بشه.

آن‌ها کمک کردند:

• طراحی براساس “احساس و سلیقه” کنار بره
• تصمیم‌ها براساس داده، تحقیق و آزمایش گرفته بشه
• تجربه کاربری تبدیل به یک ارزش سازمانی بشه
• محصول‌ها برای انسان‌ها قابل‌استفاده‌تر بشن
• تعامل انسان با تکنولوژی ساده‌تر و انسانی‌تر باشه

امروز UX بدون NN/g آن چیزی نیست که هست.

جمع‌بندی

گروه نیلسن نورمن یکی از ستون‌های اصلی دنیای طراحی تجربه کاربر است. از اصول کاربردپذیری تا تست کاربر، از تعریف UX گرفته تا الگوهای تعاملی مدرن—تقریباً در همه‌ی این‌ها تأثیر مستقیم دارد.

این گروه کمک کرده محصولات دیجیتال دنیا:

• ساده‌تر
• انسانی‌تر
• قابل‌استفاده‌تر
• و مبتنی بر رفتار واقعی انسان‌ها

طراحی شوند.

به همین دلیل NN/g نه تنها یک سازمان آموزشی، بلکه یک مرجع جهانی برای هر کسی است که می‌خواهد محصولی باکیفیت و کاربرپسند بسازد.