ماهیت خطاهای کاربر

درک این موضوع که “انسان جایزالخطاست” برای طراحانی که قصد ایجاد رابط‌های کاربرپسند رو دارن، خیلی مهمه. خطاها تو تعاملات کاربر اغلب نشانه‌ی شکست کاربر نیستن، بلکه نشانه‌هایی از طراحی هستن که می‌تونن بهبود پیدا کنن. به گفته‌ی دان نورمن، خطاهای کاربر به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شن: لغزش‌ها و اشتباهات.

لغزش‌ها تو فعالیت‌های روتین وقتی کاربرا معمولاً رو حالت خودکار هستن اتفاق می‌افتن، مثل تایپ تصادفی یه رمز عبور که از حفظ هست تو فیلد نام کاربری. از طرف دیگه، اشتباهات وقتی اتفاق می‌افتن که یه سوءتفاهم اساسی در مورد نحوه‌ی کارکرد چیزها وجود داشته باشه، مثل تلاش کاربرا برای کشیدن و رها کردن یه فایل تو یه اپلیکیشنی که فقط از آپلود از طریق یه دیالوگ انتخاب فایل پشتیبانی می‌کنه. تو این درس، یاد می‌گیرین که چطور بپذیریم که خطاها طبیعی هستن و رابط‌هایی ایجاد کنین که ضد خطا و کاربرپسندتر باشن.

گسست‌های ارزیابی و اجرا

گسست‌های ارزیابی و اجرا مفاهیم مهمی تو درک نحوه‌ی تعامل کاربرا با فناوری هستن:

• گسست ارزیابی: چالشیه که کاربرا تو درک وضعیت فعلی سیستم باهاش روبرو هستن. مثلاً، کاربرانی رو در نظر بگیرین که با یه ترموستات هوشمند مدرن تعامل دارن. اگه نمایشگر و منوهای ترموستات به صورت شهودی طراحی نشده باشن، کاربرا ممکنه برای ارزیابی تنظیمات فعلی اون دچار مشکل بشن.
• گسست اجرا: سختی تو انجام اقداماتی برای رسیدن به نتایج مطلوبه. مثلاً، کاربرا ممکنه پیدا کردن نحوه‌ی تنظیم دما به سطح راحتی خودشون رو دشوار بدونن.

هر دو گسست نشون دهنده‌ی فاصله‌ی بین اهداف کاربرا و چیزی هستن که در واقع می‌تونن با سیستم به دست بیارن. این گسست‌ها می‌تونن منجر به یه چرخه‌ی ناامیدکننده‌ی اقدامات و ارزیابی‌ها بشن وقتی کاربرا تلاش می‌کنن سیستم رو با اهدافشون هماهنگ کنن. پر کردن مؤثر این گسست‌ها تو طراحی، کاربردپذیری رو افزایش می‌ده و استفاده از فناوری رو قابل دسترس‌تر و رضایت‌بخش‌تر می‌کنه.

اشتباهات چی هستن؟

اشتباهات تو تعاملات کاربر اغلب از یه عدم ارتباط بین چیزی که کاربرا از یه سیستم انتظار دارن و نحوه‌ی طراحی واقعی اون ناشی می‌شه. اگه کاربرا ایده‌ی اشتباهی در مورد نحوه‌ی کارکرد سیستم داشته باشن، ممکنه به طور نادرست از اون استفاده کنن. مثلاً، اگه کاربرا سعی کنن یه ایمیل رو حذف کنن اما آیکون حذف غیرمعمول یا نامشخص به نظر برسه، ممکنه به جای حذف ایمیل، اون رو بایگانی کنن. این اتفاق می‌افته چون رابط به وضوح نشون نمی‌ده که چطور کارها رو انجام بدیم (گسست اجرا) یا سیستم چطور به این اقدامات پاسخ می‌ده (گسست ارزیابی).

فرض اینکه کاربرا فقط یاد می‌گیرن که یه سیستم پیچیده رو درک کنن، استراتژی خوبی نیست. اگه استفاده از یه سیستم خیلی سخت باشه، مردم احتمالاً دست از کار می‌کشن و به جای دیگه‌ای می‌رن. به همین دلیله که هماهنگ کردن طراحی با چیزی که کاربرا از قبل می‌دونن و انتظار دارن، حیاتیه و به جلوگیری از اشتباهات و بهبود رضایت کلی کمک می‌کنه.

شکاف‌ها رو از طریق تحقیق کشف کنین

کشف شکاف بین مدل‌های ذهنی کاربرا و مدل‌های ذهنی طراح‌ها برای ایجاد رابط‌های شهودی و جلوگیری از اشتباهات کاربر خیلی مهمه. این فرایند شامل جمع‌آوری داده‌های کاربر از طریق روش‌های تحقیق مختلف متناسب با مراحل مختلف توسعه‌ی طراحی می‌شه.

• مراحل اولیه‌ی طراحی: روش‌هایی مثل تحقیق متنی، مطالعات میدانی و مطالعات قوم‌نگاری شامل مشاهده و تعامل با کاربرا تو محیط طبیعی خودشونه. این رویکردها بینش‌های عمیقی در مورد رفتارها، انتظارات و نحوه‌ی فکر اونها در مورد نحوه‌ی کارکرد یه سیستم ارائه می‌دن. این می‌تونه اطلاعات مهمی در مورد چیزی که کاربرا به طور طبیعی از محصول انتظار دارن رو آشکار کنه و به هماهنگ کردن بیشتر طراحی با این انتظارات کمک کنه.
• مراحل بعدی طراحی: وقتی یه نمونه‌ی اولیه یا سیستم آماده شد، تست کاربردپذیری کیفی کلیدی می‌شه. این نوع تست به طراح‌ها اجازه می‌ده که تعامل کاربرا با محصول رو به صورت لحظه‌ای تماشا کنن و جاهایی که با مشکل روبرو می‌شن یا اشتباه می‌کنن رو یادداشت کنن. این مشاهده‌ی مستقیم به شناسایی جاهایی که طراحی محصول با درک یا انتظارات کاربر مطابقت نداره، کمک می‌کنه.

لغزش‌ها چی هستن؟

لغزش‌ها خطاهایی هستن که کاربرا قصد انجام یه عمل رو دارن اما ناخواسته یه عمل متفاوت، اغلب مشابه رو کامل می‌کنن. مثلاً، کلیک کردن روی “پاسخ به همه” تو یه ایمیل به جای “پاسخ” یه لغزشه یا انتخاب تصادفی “چاپ ۱۰ نسخه” وقتی قصد چاپ فقط یه نسخه رو داشتین.

لغزش‌ها معمولاً وقتی اتفاق می‌افتن که کاربرا کاملاً روی کار متمرکز نیستن و معمولاً رو حالت خودکار عمل می‌کنن. اونها اغلب برای کاربرانی اتفاق می‌افتن که با فرایندهای یه کار خیلی آشنا هستن، یعنی هدف و مراحل مربوطه رو درک می‌کنن اما گاهی اوقات به دلیل یه لحظه بی‌توجهی، یه قدم اشتباه برمی‌دارن.

برعکس، اشتباهات وقتی اتفاق می‌افتن که کاربرا درک اشتباهی در مورد نحوه‌ی انجام یه کار دارن یا اون رو به طور نادرست اجرا می‌کنن، که اغلب تو کاربرای جدیدتر که هنوز در حال یادگیری عملکردهای یه سیستم هستن، دیده می‌شه.

محدودیت‌های مفید قرار بدین

محدودیت‌ها تو رابط‌های کاربری به عنوان ابزارهای مؤثری برای جلوگیری از لغزش‌ها با تضمین اینکه کاربرا فقط می‌تونن انتخاب‌هایی رو انجام بدن که معتبر و مورد نظر هستن، عمل می‌کنن. این به جلوگیری از خطاها کمک می‌کنه و با ساده کردن فرایندهای تصمیم‌گیری، کاربردپذیری رو افزایش می‌ده. مثلاً، هنگام پر کردن یه فرم آنلاین برای تعیین وقت ملاقات، رابط ممکنه ورودی رو با اجازه دادن به کاربرا برای انتخاب زمان‌ها فقط تو ساعات کاری محدود کنه. این از لغزش رایج تعیین وقت ملاقات تو یه زمان غیرقابل دسترس جلوگیری می‌کنه. سیستم می‌تونه به طور خودکار زمان‌های خارج از ساعات کاری رو خاکستری یا حذف کنه و تضمین کنه که کاربرا فقط از گزینه‌های قابل اجرا انتخاب می‌کنن.

محدودیت‌ها کاربرا رو به آرامی تو کارها راهنمایی می‌کنن، از اشتباهات جلوگیری می‌کنن و تعاملات رو سرراست‌تر و بدون خطا می‌کنن.

پیشنهاد ارائه بدین

پیشنهادها از یه سیستم می‌تونه به طور قابل توجهی با هدایت کاربرا به سمت اقدامات درست قبل از وقوع خطاها، لغزش‌ها رو کاهش بده. این رویکرد پیشگیرانه با کمک به ورود دقیق داده‌ها و ناوبری، کاربردپذیری رو افزایش می‌ده. مثلاً، یه اپلیکیشن بانکداری موبایل رو در نظر بگیرین که کاربرا مرتباً پول انتقال می‌دن. تایپ دستی شماره حساب‌ها یا نام صاحبان حساب مستعد خطاست. برای کمک به جلوگیری از این لغزش‌ها، اپلیکیشن ممکنه حساب‌های ذخیره شده یا اخیراً استفاده شده رو وقتی کاربرا شروع به تایپ می‌کنن، پیشنهاد بده و اونها رو قادر کنه که حساب درست رو بدون وارد کردن کامل شماره یا نام انتخاب کنن. این نه تنها فرایند رو سرعت می‌بخشه بلکه خطر ارسال پول به حساب اشتباه رو هم به حداقل می‌رسونه.

مقادیر پیش‌فرض منطقی تنظیم کنین

مقادیر پیش‌فرض خوب نقش مهمی تو جلوگیری از لغزش‌ها با تنظیم مقادیر اولیه‌ی منطقی که کاربرا رو به سمت انتخاب‌های درست هدایت می‌کنه، ایفا می‌کنن. این نه تنها یه تعامل روان‌تر رو تسهیل می‌کنه، بلکه کاربرا رو در مورد انتخاب‌های معمول آموزش می‌ده و درک اونها از گزینه‌ها رو افزایش می‌ده. مثلاً، ویزاردهای نصب نرم‌افزار رو در نظر بگیرین، جایی که انتخاب گزینه‌ی “نصب استاندارد” به عنوان پیش‌فرض به کاربرانی که ممکنه با تنظیمات سفارشی آشنا نباشن کمک می‌کنه با اطمینان ادامه بدن. این انتخاب پیش‌فرض معمولاً تنظیماتی که بیشتر کاربرا بهشون نیاز دارن رو شامل می‌شه و خطر نصب‌های نادرست رو کاهش می‌ده.

با این حال، خیلی مهمه که از استفاده از پیش‌فرض‌ها به عنوان یه الگوی تاریک که توش انتخاب‌ها طوری تنظیم می‌شن که کاربرا رو به سمت تصمیم‌گیری‌هایی که بیشتر به نفع ارائه‌دهنده‌ی سرویس هست تا کاربرا، مثل عضویت ناخواسته تو اشتراک‌های ایمیل، هدایت می‌کنه، اجتناب کنین. پیش‌فرض‌های خوب همیشه باید با چیزی که به احتمال زیاد برای کاربرا مفید و مورد انتظار هست، همسو باشن و یه تجربه‌ی کاربری مفید و اخلاقی رو تضمین کنن.

بارهای حافظه رو کم کنین

کاهش بار حافظه برای جلوگیری از لغزش‌ها و اشتباهات شامل به حداقل رسوندن مقدار اطلاعاتی می‌شه که کاربرا باید هنگام انجام کارها به خاطر بسپرن. این رویکرد به ویژه تو محیط‌هایی که حواس‌پرتی یا انجام چند کار به طور همزمان رایجه، مفیده.

حتی اگه کاربرا وقفه داشته باشن، می‌تونن به سرعت و به طور دقیق کارهای خودشون رو از سر بگیرن و تعامل با سیستم رو کارآمدتر و بدون خطا می‌کنن. مثلاً، کاربرانی رو تصور کنین که یه پرواز چند شهری رو رزرو می‌کنن. یه سیستم رزرواسیون خوب، یه خلاصه‌ی قابل مشاهده از همه‌ی مقاصد، تاریخ‌ها و پروازهای انتخاب شده رو وقتی کاربرا هر بخش از سفرشون رو اضافه می‌کنن، نگه می‌داره. این از به خاطر سپردن هر انتخاب توسط کاربرا یا رزرو پروازهای تکراری برای یه تاریخ یکسان جلوگیری می‌کنه.

با نمایش مداوم این اطلاعات، سیستم به کاربرا کمک می‌کنه انتخاب‌های خودشون رو تو هر مرحله بدون تکیه صرفاً به حافظه، بررسی کنن.

اقدامات مخرب رو تأیید کنین

دیالوگ‌های تأیید به عنوان یه نقطه‌ی بررسی حیاتی برای تأیید قصد کاربرا قبل از ادامه‌ی اقدامات بالقوه غیرقابل برگشت عمل می‌کنن. مثلاً، کاربرانی رو تصور کنین که فایل‌ها رو تو یه اپلیکیشن ذخیره‌سازی ابری مدیریت می‌کنن. اگه اونها چند فایل رو انتخاب کنن و دکمه‌ی حذف رو بزنن — شاید به اشتباه اون رو با دکمه‌ی دانلود اشتباه بگیرن — یه دیالوگ تأیید که می‌پرسه، “این فایل‌ها حذف بشن؟” به اونها یه لحظه فرصت می‌ده که مکث کنن و در مورد اقدامشون تجدید نظر کنن. این تعامل ساده به جلوگیری از از دست دادن تصادفی داده‌های مهم کمک می‌کنه.

با این حال، مهمه که از دیالوگ‌های تأیید به درستی استفاده کنین. استفاده‌ی بیش از حد می‌تونه منجر به خستگی دیالوگ بشه، جایی که کاربرا اونقدر به رد کردن دیالوگ‌های تأیید عادت می‌کنن که دیگه به محتواشون توجه نمی‌کنن و به طور بالقوه منجر به همون خطاهایی می‌شه که دیالوگ‌ها برای جلوگیری از اونها در نظر گرفته شدن. بنابراین، اونها باید برای اقداماتی با پیامدهای زیاد رزرو بشن تا اثربخشیشون حفظ بشه و از اختلال تو جریان کار جلوگیری بشه.

اجازه بدین اقدامات اخیر لغو بشن

گزینه‌ی “لغو” تو رابط‌های کاربری به کاربرا اجازه می‌ده به راحتی اقدامات رو برعکس کنن و به عنوان یه شبکه‌ی ایمنی عمل می‌کنه و استرس و پیامدهای خطاها رو کاهش می‌ده. مثلاً، کاربرانی رو در نظر بگیرین که عجولانه یه ایمیل رو قبل از اینکه کاملاً آماده بشه، ارسال می‌کنن. اگه بلافاصله بعد از زدن دکمه‌ی ارسال متوجه یه اشتباه بشن — شاید فراموش کردن یه پیوست یا نیاز به تصحیح اطلاعات — یه گزینه‌ی “لغو” که برای یه مدت کوتاه در دسترس باشه به اونها اجازه می‌ده ایمیل رو پس بگیرن. این قابلیت اونها رو از خجالت احتمالی یا سوءتفاهم نجات می‌ده و یه ویژگیه که توسط بسیاری از کاربران پلتفرم‌های ایمیل محبوب قدردانی می‌شه.

با گنجوندن این ویژگی، شما تصدیق می‌کنین که کاربرا انسان هستن و مستعد خطا، به ویژه هنگام انجام چند کار به طور همزمان یا کار کردن تحت فشار.

هشدارهای خطا نشون بدین

با ارائه‌ی هشدارهای خطای متنی در حالی که کاربرا داده وارد می‌کنن یا انتخاب انجام می‌دن، سیستم‌ها می‌تونن کاربرا رو بدون مختل کردن جریان کارشون به سمت اقدامات درست هدایت کنن. این رویکرد پیشگیرانه برای مدیریت خطا نه تنها تو زمان صرفه‌جویی می‌کنه، بلکه با ایجاد تعاملات روان‌تر و شهودی‌تر، رضایت کاربر رو هم بهبود می‌بخشه. مثلاً، کاربرانی رو تصور کنین که یه فرم پرداخت آنلاین رو پر می‌کنن. اگه اونها تاریخ انقضای منقضی شده‌ی کارت اعتباری رو وارد کنن، سیستم بلافاصله خطا رو برجسته می‌کنه و پیامی مثل “لطفاً تاریخ انقضا رو بررسی کنین” رو نشون می‌ده. این بازخورد فوری از ارسال فرم با اطلاعات نادرست توسط کاربرا جلوگیری می‌کنه و از خرابی تراکنش و زمان اضافی مورد نیاز برای تصحیح خطا جلوگیری می‌کنه.

برای اعتبارسنجی‌های پیچیده‌تر که ممکنه تلاش زیادی رو بطلبه، مثل ورودی‌های رمز عبور، یه روش ساده‌تر اینه که متن کمکی رو جایی که اشتباهات بیشتر رایجه، ارائه بدین. این متن می‌تونه کاربرا رو تو ایجاد رمزهای عبور معتبر با مشخص کردن الزامات مثل تعداد کاراکتر و استفاده از نمادها قبل از شروع تایپ راهنمایی کنه. متن‌های کمکی به جلوگیری از خطاها از همون ابتدا کمک می‌کنن.